Ivo Andrić

Hronologija života i rada Ive Andrića

1892.
U Matici rođenih crkve Svetog Ivana Krstitelja u Travniku, pod rednim brojem 70, stoji da je 9. oktobra rođen Ivan, sin Antuna Andrića, podvornika, i Katarine Andrić, rođene Pejić. Budući veliki srpski pisac rodio se u Travniku sticajem okolnosti, dok mu je mati boravila u gostima kod rodbine. Andrićevi roditelji bili su Sarajlije: očeva porodica decenijama je bila vezana za ovaj grad u kojem se tradicionalno bavila kujundžijskim zanatom.

1894.
Andrić je ostao bez oca kao dvogodišnji dečak. Suočavajući se sa besparicom, Katarina Andrić svoga jedinca daje na čuvanje u Višegrad muževljevoj sestri Ani i njenome mužu Ivanu Matkovšiku, austrijskom činovniku poljskog porekla. U Višegradu Andrić završava osnovnu školu, a potom se vraća majci u Sarajevo.

1903.
Upisuje Veliku gimnaziju, najstariju bosansko-hercegovačku srednju školu. Živi s majkom u Sarajevu, na Bistriku.

1911.
Za gimnazijskih dana počinje da piše poeziju i 1911. godine u „Bosanskoj vili“ objavljuje svoju prvu pesmu U sumrak. Kao gimnazijalac, Andrić je vatreni pobornik integralnog jugoslovenstva, pripadnik je naprednog nacionalističkog pokreta „Mlada Bosna“ i strastveni borac za oslobođenje južnoslovenskih naroda iz stega Austrougarske monarhije.

1912.
Sa stipendijom hrvatskog kulturno-prosvetnog društva „Napredak“, Andrić oktobra meseca započinje studije na Mudroslovnom fakultetu Kraljevskog sveučilišta u Zagrebu. U gradu na Savi on pomalo uči, pomalo posećuje salone, družeći se sa zagrebačkom inteligencijom od koje će na njega posebno veliki uticaj imati dvadeset godina stariji Matoš. Upoznaje studentkinju Evgeniju Gojmerac, s kojom održava duboko emotivno prijateljstvo sve do njene smrti od leukemije 1915.

1913.
Prelazi u Beč gde sluša predavanja iz istorije, filosofije i književnosti. Bečka klima mu ne prija i on, hereditarno opterećen osetljivim plućima, često boluje od upala.

1914–1918.
Obraća se za pomoć svom gimnazijskom profesoru i dobrotvoru, Tugomiru Alaupoviću, i prelazi na Filosofski fakultet Jagelonskog univerziteta u Krakovu. Intenzivno uči poljski jezik, upoznaje kulturu i sluša predavanja vrhunskih profesora. Sve vreme piše refleksivne pesme u prozi, a u junu mesecu 1914. godine Društvo hrvatskih književnika u Zagrebu objavljuje mu šest pesama u prozi u panorami Hrvatska mlada lirika.
Na Vidovdan, 28. juna 1914, na vest o sarajevskom atentatu i pogibiji nadvojvode Franaca Ferdinanda, Andrić pakuje svoje oskudne studentske kofere i napušta Krakov: zatomljeni instinkt bivšeg revolucionara goni ga u zemlju, na poprište istorije. Odmah po dolasku u Split, sredinom jula, austrijska policija hapsi ga i odvodi prvo u šibensku, a potom u mariborsku tamnicu, u kojoj će, kao politički zatvorenik, ostati do marta 1915. godine. Među zidovima marburške tamnice, u mraku samice, „ponižen do skota“, Andrić intenzivno piše pesme u prozi.
Po izlasku sa robije, Andrić je u konfinaciji u Ovčarevu i Zenici, gde ostaje sve do leta 1917. godine. Zbog ponovljene bolesti pluća, odmah odlazi na lečenje u Zagreb, u čuvenu Bolnicu Milosrdnih sestara, stecište hrvatske inteligencije koja se klonila učešća u ratu na strani Austrije. Tu Andrić, zajedno sa konte Ivom Vojnovićem, dočekuje opštu amnestiju i aktivno se uključuje u pripreme prvog broja časopisa „Književni jug“. Dovršava knjigu stihova u prozi koja će pod nazivom Ex Ponto biti objavljena u Zagrebu 1918. godine, sa predgovorom Nika Bartulovića. U Zagrebu ga i zatiče slom Austrougarske monarhije, a potom i ujedinjenje i stvaranje Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. U danima koji neposredno prethode formalnom ujedinjenju, Andrić u tekstu Nezvani neka šute, objavljenom u zagrebačkim „Novostima“, oštro odgovara na prve simptome nesloge u državi koja još nije ni stvorena i poziva na jedinstvo i razum.

1919.
Andrić početkom oktobra počinje da radi kao činovnik u Ministarstvu vera u Beogradu. Sudeći prema pismima koja piše prijateljima, Beograd ga je srdačno prihvatio i on intenzivno učestvuje u književnom životu prestonice, družeći se sa Crnjanskim, Vinaverom, Pandurovićem, Sibetom Miličićem i drugim piscima koji se okupljaju u kafani „Moskva“. Početkom 1920. godine započinje svoju uspešnu diplomatsku karijeru postavljenjem u Poslanstvu pri Vatikanu. Te godine zagrebački izdavač „Kugli“ objavljuje novu zbirku pesama u prozi Nemiri, a izdavač S. B. Cvijanović iz Beograda štampa njegovu pripovetku Put Alije Ðerzeleza.

1921.
S jeseni, Andrić je postavljen za činovnika u Generalni konzulat Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca u Bukurešt, a iste godine započinje saradnju sa „Srpskim književnim glasnikom“ objavljujući u broju 8 priču Ćorkan i Švabica. Godine 1922. premešten je na rad u Konzulat u Trstu. Tokom te godine štampa još dve pripovetke (Za logorovanja i Žena od slonove kosti), ciklus pesama Šta sanjam i šta mi se događa i nekoliko književnih prikaza.

1923.
U jesen, usled obaveze da kao diplomatski službenih završi fakultet, upisuje se na Filosofski fakultet u Gracu. Tokom ove godine Andrić je objavio nekoliko pripovedaka od kojih se neke svrstavaju među njegova najznačajnija prozna ostvarenja: Mustafa Madžar, Ljubav u kasabi, U musafirhani i Dan u Rimu.

1924.
U junu, u Gracu je odbranio doktorsku tezu Razvoj duhovnog života u Bosni pod uticajem turske vladavine. Petnaestog septembra, pošto je odbranio doktorat, stiče pravo da se vrati u diplomatsku službu. Krajem godine prelazi u Beograd, u Političko odelenje Ministarstva inostranih dela. Pojavljuje se Andrićeva prva zbirka priča, Pripovetke, u izdanju „Srpske književne zadruge“, za koju sledeće godine dobija književnu nagradu iz fonda Ljube Mihailovića.

1926.
Na predlog Bogdana Popovića i Slobodana Jovanovića, Ivo Andrić je primljen za dopisnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti, a iste godine u Srpskom književnom glasniku objavljuje pripovetke Mara milosnica i Čudo u Olovu. Oktobra meseca biva postavljen za vicekonzula Generalnog konzulata Kraljevine Jugoslavije u Marseju.

1927.
Sledeće godine, tri meseca provodi na radu u Generalnom konzulatu u Parizu: gotovo sve slobodno vreme u Parizu Andrić provodi u Nacionalnoj biblioteci i Arhivu Ministarstva inostranih poslova proučavajući istorijsku građu o Bosni s početka devetnaestog veka i čitajući korespondenciju Pjera Davida, francuskog konzula u Travniku.

1928.
S proleća premešten je za vicekonzula u Poslanstvu u Madridu. Te godine objavljuje priče Olujaci, Ispovijed i Most na Žepi.

1929.
Sredinom sledeće godine prelazi u Brisel, na mesto sekretara poslanstva, a u „Srpskom književnom glasniku“ pojavljuje se njegov esej Goja, potpisan inicijalima R. R.

1930.
Već 1. januara u Ženevi počinje da radi kao sekretar stalne delegacije Kraljevine Jugoslavije pri Društvu naroda. Te godine objavljuje esej o Simonu Bolivaru, priču Kod kazana i tekst Učitelj Ljubomir.

1931.
U Beogradu izlazi i druga knjiga pripovedaka Ive Andrića kod „Srpske književne zadruge“, takođe pod naslovom Pripovetke, u kojoj se, pored priča ranije objavljenih u časopisima, prvi put u celini štampaju Anikina vremena, a u kalendaru-almanahu sarajevske „Prosvjete“ pojavljuje se putopis Portugal, zelena zemlja.

1932.
Andrić objavljuje pripovetke Smrt u Sinanovoj tekiji, Na lađi i zapis Leteći nad morem.

1933.
U martu mesecu vraća se u Beograd kao savetnik u Ministarstvu inostranih poslova. Iako intenzivno piše, ove godine objavljuje samo pripovetku Napast i nekoliko zapisa. Iste godine, 14. novembra pismom odgovara dr Mihovilu Kombolu i odbija da njegove pesme budu uvrštene u Antologiju novije hrvatske lirike: „...Ne bih nikada mogao učestvovati u jednoj publikaciji iz koje bi principijelno bili isključeni drugi naši meni bliski pesnici samo zato što su ili druge vere ili rođeni u drugoj pokrajini. To nije moje verovanje od juče nego od moje prve mladosti, a sad u zrelim godinama takva se osnovna vrednovanja ne menjaju.“

1934.
Sledeće godine unapređen je za savetnika 4. grupe 2. stepena Ministarstva inostranih poslova. Postaje urednik Srpskog književnog glasnika i u njemu objavljuje pripovetke Olujaci, Žeđ i prvi deo triptiha Jelena, žena koje nema.

1935.
Postaje načelnik političkog odeljenja Ministarstva inostranih dela i stanuje u hotelu „Ekscelzior“. Štampa pripovetke Bajron u Sintri, Deca, esej Razgovor s Gojom i jedan od svojih značajnijih književnoistorijskih tekstova – Njegoš kao tragični junak kosovske misli.

1936.
Tokom godine „Srpska književna zadruga“ štampa knjigu Andrićevih pripovedaka Pripovetke II, koja, među onima koje su objavljivane u časopisima, sadrži još i priče Mila i Prelac i Svadba.

1937.
Andrićeva diplomatska karijera ide uzlaznom linijom i on u novembru biva imenovan za pomoćnika ministra inostranih poslova. Te godine dobija i visoka državna odlikovanja Poljske i Francuske: Orden velikog komandira obnovljene Poljske i Orden velikog oficira Legije časti. Iako okupiran diplomatskom službom, Andrić objavljuje priče Trup i Likovi, a iste godine u Beču, prikupljajući građu o konzulskim vremenima u Travniku, u Državnom arhivu proučava izveštaje austrijskih konzula u Travniku od 1808. do 1817. godine – Paula fon Mitesera i Jakoba fon Paulića. Izlazi mu izbor pripovedaka na poljskom jeziku.

1938.
Početkom godine pojavljuje se prva monografija o Andriću iz pera dr Nikole Mirkovića.

1939.
Diplomatska karijera Ive Andrića tokom godine doživljava vrhunac: prvog aprila izdato je saopštenje da je Ivo Andrić postavljen za opunomoćenog ministra i izvanrednog poslanika Kraljevine Jugoslavije u Berlinu. Andrić stiže u Berlin 12. aprila, a 19. aprila predaje akreditive kancelaru Rajha – Adolfu Hitleru. U jesen, pošto su Nemci okupirali Poljsku i mnoge naučnike i pisce odveli u logore, Andrić protestvuje i interveniše kod nemačkih vlasti da se zarobljeništva spasu mnogi od njih. Političari u Beogradu, međutim, ne računaju baš uvek na svoga poslanika, i mnoge kontakte sa nemačkim vlastima održavaju mimo Andrića. Izleze mu izbori pripovedaka na nemačkom i bugarskom jeziku

1940–1944.
Pisac i u takvim okolnostima objavljuje: pripovetka Čaša i zapisi Staze i Vino izlaze u „Srpskom književnom glasniku“ tokom 1940. godine. U rano proleće 1941. godine Andrić nadležnima u Beogradu nudi ostavku: „...Danas mi u prvom redu službeni a zatim i lični mnogobrojni i imperativni razlozi nalažu da zamolim da budem ove dužnosti oslobođen i što pre povučen sa sadašnjeg položaja...“ Njegov predlog nije prihvaćen i 25. marta u Beču, kao zvanični predstavnik Jugoslavije, prisustvuje potpisivanju Trojnog pakta. Dan posle bombardovanja Beograda, 7. aprila 1941, Andrić sa osobljem Poslanstva napušta Berlin. Potom odbija ponudu nemačkih vlasti da ide u bezbedniju Švajcarsku, ali bez ostalih članova Ambasade i njihovih porodica, pa Andrić bira povratak u okupirani Beograd. Novembra meseca je penzionisan, ali odbija da prima penziju. Živi povučeno u Prizrenskoj ulici, kao podstanar kod advokata Brane Milenkovića. Odbija da potpiše Apel srpskom narodu kojim se osuđuje otpor okupatoru. Odbija, takođe, da „Srpska književna zadruga“, za vreme dok „narod pati i strada“, objavi njegove pripovetke.

1944.
U tišini svoje iznajmljene sobe, piše prvo Travničku hroniku, a krajem 1944. godine okončava i Na Drini ćupriju. Oba romana objaviće u Beogradu nekoliko meseci po završetku rata.

1945.
Koncem godine u Sarajevu izlazi i roman Gospođica.
Prve posleratne godine postaje predsednik Saveza književnika Jugoslavije i potpredsednik Društva za kulturnu saradnju sa Sovjetskim Savezom i većnik III zasedanja ZAVNOBIH-a.

1946.
Tokom 1946. godine živi u Beogradu i Sarajevu, postaje redovan član SANU. Te godine, među ostalim, objavljuje pripovetke Zlostavljanje i Pismo iz 1920. godine.

1947.
član Prezidijuma Narodne skupštine NR Bosne i Hercegovine i objavljuje Priču o vezirovom slonu i nekoliko tekstova o Vuku Karadžiću i Njegošu

1948–1953.
Tokom godine prvi put će biti štampana Priča o kmetu Simanu. Narednih nekoliko godina vrlo aktivno bavi se javnim poslovima, drži predavanja, govori na javnim skupovima, kao član različitih delegacija putuje u Sovjetski Savez, Bugarsku, Poljsku, Francusku, Kinu. Objavljuje uglavnom kraće tekstove, odlomke pripovedaka, priče Bife Titanik (1950), Znakovi (1951), Na sunčanoj strani, Na obali, Pod Grabićem, Zeko (1952), Aska i vuk, Nemirna godina, Lica (1953).

1954.
Godine 1954. postaje član Komunističke partije Jugoslavije. Prvi potpisuje Novosadski dogovor o srpskohrvatskom književnom jeziku. Te godini štampa u Matici srpskoj Prokletu avliju, za koju dobija nagradu Saveza književnika Jugoslavije.

1956.
Objavljuje pripovetku Igra. Izlaze mu prevodi romana Na Drini ćuprija na francuskom, ruskom i poljskom, Proklete avlije na bugarskom i Travničke hronike na rumunskom.

1958.
U šezdeset šestoj godini, Ivo Andrić se venčava sa svojom dugogodišnjom ljubavlju – Milicom Babić, kostimografom Narodnog pozorišta iz Beograda, udovicom Nenada Jovanovića. Sa ženom se seli u svoj prvi stan – u Ulici Proleterskih brigada 2a. Te godine objavljuje pripovetke Panorama, U zavadi sa svetom i jedini predgovor koji je ikada za neku knjigu napisao: uvodni tekst za knjigu Zuke Džumhura Nekrolog jednoj čaršiji.

1961.
„Za epsku snagu“ kojom je „oblikovao motive i sudbine iz istorije svoje zemlje“, Ivo Andrić 1961. godine dobija Nobelovu nagradu.
Besedom „O priči i pričanju“ u kojoj je izložen njegov spisateljski vjeruju, 10. decembra 1961. godine zahvalio je na priznanju. Iako su do tada njegova dela prevođena na više stranih jezika, posle dodeljivanja nagrade počinje veliko interesovanje sveta za dela pisca sa Balkana i njegovi se romani i pripovetke štampaju u prevodu na preko tridest jezika. Iako odbija mnoge pozive, tih godina Andrić boravi u Švedskoj, Švajcarskoj, Grčkoj, Egiptu. Celokupni iznos Nobelove nagrade poklonio je iz dva dela bibliotečkom fondu Bosne i Hercegovine. Uz to, veoma često učestvuje u akcijama pomoći bibliotekama i daje novac u humanitarne svrhe.

1963.
Kod Udruženih izdavača („Prosveta“, „Mladost“, „Svjetlost“ i „Državna založba Slovenije“) izlaze prva Sabrana dela Ive Andrića u deset tomova.

1964.
Naredne godine boravi u Poljskoj gde u Krakovu biva promovisan za počasnog doktora Jagelonskog univerziteta. Piše veoma malo, ali se njegove knjige neprekidno preštampavaju i u zemlji i inostranstvu.

1968.
U martu Andrićeva žena Milica umire u porodičnoj kući u Herceg Novom.
Sledećih nekoliko godina Andrić nastoji da svoje društvene aktivnosti svede na najmanju moguću meru, mnogo čita i malo piše. Zdravlje ga polako izdaje i on često boravi u bolnicama i banjama na lečenju.

1975.
Trinaestog marta 1975. godine svet će napustiti jedan od najvećih stvaralaca na srpskom jeziku, pisac mitotvorne snage i mudri hroničar balkanskog karakazana. Sahranjen je u Aleji velikana na Novom groblju u Beogradu.

ExPonto (1918) i Nemiri (1920) prve su dve Andrićeve samostalne knjige iako u literaturi o Andrićevu stvaralaštvu o Nemirima jedva da ima celovita teksta za razliku od Ex Ponta o kojem se ipak pisalo dosta i s brojnih pozicija. Sagledane s plana autorova opusa, zaključak su njegove prve stvaralačke faze koja bi se mogla imenovati lirskom

https://www.4shared.com/office/ikcUUZP6ei/Ex_ponto_Nemiri_Lirika_-_Ivo_A.html

Romanom Gospođica dominira jedan karakter, usedelica Rajka Radaković, kojom je ovladala samo jedna strast, tvrdičluk. Ivo Andrić na maestralan način opisuje čitav život bez ljubavi, prijateljstva i ljudske brige za bližnje, bez srca; život određen jednom jedinom porukom oca na samrti, pogrešno shvaćenom i prenaglašenom. U akterima ovog romana svako od nas će pronaći i neke od svojih vrlina i mana, opisane na hirurški precizan način, ali bez osude ili pohvale.


https://www.4shared.com/office/4l8baUoFei/Gospodjica_-_Ivo_Andric.html

U Andrićevim "Znakovima pored puta" jeste kratki tekst koji se može napisati u toku jednog dana, u kome pisac ispusuje trenutno raspoloženje, viđenje neke pojave, ličnosti, utisak sa puta ili misao koja ga preokupira.

Godinama belezene i bez određenog reda pisane takve zapise pisac sabira u knjigu koja postaje ogledalo njegove duše, a ne dnevnik. Princip organizacije tekstova u knjizi nije tok vremena, kao sto je u klasičnom dnevniku, već spontani rad duše koja živo i osetljivo reaguje na svakodnevne posticaje i prerađuje ih u meditacije i vizije, u snimke predela i ljudi.

Spontanost i neobaveznost glavna su odlika takvog, višeg, duhovnog dnevnika kakvi su "Znakovi pored puta". Tekst u njima raste i razvija se kao organsko tkivo: jedan fragment naslanja se na drugi, a ovaj na sledeći i tako do u nedogled. Ta ograničenost i spontano stapanje manjih tekstova u veće celine, delo, jedna je od glavnih odlika Andrićevog radnog postupka.



https://www.4shared.com/office/AfG79kDUca/Ivo_Andric_-_Znakovi_pored_put.html

Najpoznatiji roman Ive Andrića, "Na Drini ćurpija" (1945), hronološki prati četiri veka zbivanja oko velikog mosta preko reke Drine u Višegradu, koji je izgradio veliki vezir Mehmed paša Sokolović, poreklom iz tih krajeva. Godine 1516. Mehmed paša je, prema vladajućem običaju uzimanja "danka u krvi", kao srpski dečak na silu odveden u tursku vojsku i poturčen da bi se kasnije uzdigao lestvicama vlasti i postao prvi do sultana. Kao moćnik, odlučio je da u rodnom kraju podigne zadužbinu, veliki kameni most na jedanaest lukova. Most je integrativna tačka romaneskne naracije i njen glavni simbol. Sve prolazi, samo on ostaje da ukaže na trošnost ljudske sudbine. Most je mesto dodira istorijski verifikovanih ličnosti i bezimenih likova koji su plod piščeve imaginacije. Roman "Na Drini ćuprija" u kojem se uglavnom dosledno hronološki opisuje svakodnevni život višegradske kasabe je, zapravo, "višegradska hronika", pandan "Travničkoj hronici" i "Omerpaši Latasu" koji je "sarajevska hronika": u sklopu toga hronikalnog troknjižja Ivo Andrić pripoveda o "turskim vremenima" u Bosni.



https://www.4shared.com/office/UZfGrqwdei/Ivo-Andric-Na-Drini-cuprija.html

Još od davne 1962. godine ovaj prozno-poetski triptih je jedno od najomiljenijih štiva današnjih čitalaca. Pripovedačka magnovenja vode čitaoca putanjama svetlosti i treptaja i otkrivaju suštastvo same njegove imaginacije i stvaralaštva. Kroz večito iščekivanje Jelene, pripovedač teži ka stvaranju, kao onom metafizičkom koje životu onoga kojeg nazivamo stvaraocem zapravo daje pravi smisao. Njegova večita potraga za poetskom misli, za stvaralačkom ispunjenošću je otelotvorena u Jeleni koja ga čudesno pohodi u očekivanim, ali i u sasvim neočekivanim prilikama. Dok postoji Jelena, postoji i sam pripovedač. Samo da ne prestanem da je iščekujem, reći će pripovedač na kraju. Nestanak mašte i poriva za stvaranjem za pripovedača znači umiranje samo. Jače i očiglednije nego ikada, Ivo Andrić ovim delom ispoljava svoju poetsku i filizofsku misao, razotkriva svoje suštastvo.



https://www.4shared.com/office/CKxHQKMjei/Jelena_zena_koje_nema_-_Ivo_An.html

Kratki roman Prokleta avlija, čije pisanje je Andrić započeo između dva svetska rata, a dovršio ga i objavio 1954. godine smatra se piščevim remek-delom. Svi protagonisti Proklete avlije, ma koliko različiti, čuvaju u sebi iskustvo sužnja, pa i svet, makar i nesvesno osećaju kao ograničen, teskoban prostor. Kao da je samo postojanje tamnovanje. „Svi su sporedni i nevažni“, zapisuje Andrić, „Avlija živi sama za sebe, sa stotinu promena, i uvek ista.“


https://www.4shared.com/office/XGIBhl1Wca/Prokleta_avlija_-_Ivo_Andric.html

Travnička hronika (1945) je istorijski roman pisan za vrijeme Drugog svetskog rata, ostvaren po modelu evropskog realističkog romana. Obuhvata vreme od 1807. do 1814. godine i po tome predstavlja klasičan roman više od bilo kojeg drugog Andrićevog romanesknog ostvarenja. Roman je ispripovijedan u trećem licu i sklopljen je od prologa, epiloga i 28 poglavlja. Razlika između travničke i višegradske hronike jeste u tome što se roman Na Drini ćuprija mahom zasniva na fikcionalnoj nadogradnji usmenih legendi dok je Travnička hronika nastala imaginiranjem vrlo bogate dokumentarne građe. Hronika o Travniku je beletristički sedmogodišnji ljetopis koji obrađuje vrijeme boravka stranih konzula u tom vezirskom gradu. Počinje dolaskom francuskog konzula, a završava se odlaskom drugopostavljenog austrijskog konzula. Prema poetičkom pravilu koje važi za sve Andrićeve romane (izuzimajući donekle Gospođicu) i ovaj roman okrenut je istoriji. U procesu stvaranja Travničke hronike Andrić se služio bogatom dokumentarnom građom iz oblasti istorije civilizacije, etnologije i autentičnu spisima o istorijskim ličnostima koje su predstavljene u romanu. Istorija je utkana tako reći, u svaku rečenicu (do te mjere, ponekad, da bi se mogle staviti, pri dnu stranice referencije izvora), dajući joj na taj način izvjesnu autentičnost i životnost, napisao je Mithad Šamić u studiji Istorijski izvori Travničke hronike.

Od svih Andrićevih dela hronika o vezirskom gradu ima najviše likova. Ključni lik djela je francuski konzul Žan Davil, Parižanin tanane prirode, pesnik po osjećanju svijeta. Ta istorijski verifiikovana ličnost je kao prototip poslužio Andriću za oblikovanje književnog lika u kojem se kao u osetljivom mediju projektuju slike bosanske sredine, običaja i navika bosanskog sveta.

U Travničkoj hronici sudarila su se četiri svijeta, različita po vjeri, kulturi, istoriji, običajima. Emisari zapadnih i istočnih svjetova našli su se na prostoru Bosne sa namjerom da nikada i ne pokušaju da se približe i razumiju. Najbliži saradnici francuskog i austrijskog konzula i vezira i stanovnici tamnog bosanskog vilajeta, Davna, Rota, turski ćehaja, teftedar Baki, kao i travničke kasablije, u neprestanim su međusobnim sukobima i stalno iskazuju mračne ljudske nagone.



https://www.4shared.com/office/pSTY45kDca/Travnicka_hronika.html

Andrićeve studije Goja i Razgovor sa Gojom spadaju u red najvažnijih razmišljanja o odnosu umetnika i društva u srpskoj književnosti.

„U jednoj od svojih pronicljivih formulacija Andrić stavlja slikaru sledeće reči u usta: ’Kad portretišem čoveka, ja mu vidim minutu rođenja i samrtni čas. I tako su ta dva trenutka blizu jedan drugom, da ne ostaje, stvarno, između njih mesta nizašto, ni za jedan dah ili pokret.’

U takvom tumačenju lika i bića Goja prima na sebe ličnu tragiku života. Ova istina, kako je Andrić formuliše proosetivši je i sâm, jeste veliko ishodište moderne umetnosti“ (Oto Bihalji-Merin). U ovoj monografiji su prvi put kod nas objavljeni kompletni Gojini Kapričosi.



https://www.4shared.com/office/8bWqjFsXei/Goja_-_Ivo_Andric.html

Priča o vezirovom slonu je pripovetka srpskog književnika i nobelovca Ive Andrića. Prvi put je objavljena u časopisu Književnost 1947.[1] Spada u red Andrićevih najuspešnijih i najpopularnijih pripovedaka. U njoj se pripoveda o travničkoj čaršiji i reakcijama njenih stanovnika na dolazak novog vezira Džalaludina-paše, surovog i povučenog čoveka, koji dovodi afričkog slona za ljubimca, prema kome će stanovnici usmeriti netrepeljivost i mržnju.

Jedna od centralnih tema pripovetke je nastanak i društvena funkcija priče i pripovedanja, njeno čuvanje i trajanje u narodu, ali i na koji način izmišljotine mogu da nose zrna istine, i obrnuto, kako ono što je prihvaćeno kao istina može da se temelji na lažima. Svetozar Koljević je naglašavajući slojevitost pripovedanja u ovoj pripoveci istakao da je ona zamišljena kao priča o jednoj travničkoj priči – unutar koje se raspredaju razne druge priče.[2] Ova tema je jedna od ključnih tema Andrićevog opusa, i nju je, između ostalog, istakao i u besedi O priči i pričanju, koju je održao prilikom primanja Nobelove nagrade za književnost 1961.



https://www.4shared.com/office/nz8RRn5zca/Prica_o_vezirovom_slonu_-_Ivo_.html

Priču Žeđ Andrić je prvi put objavio 1936. godine. Ispripovedana je, već prema Andrićevom običaju, u trećem licu, iz perspektive potpuno objektivnog pripovedača koji priča ono što vidi svojim svevidećim okom. Vremenski, priča se odvija odmah posle austrijske okupacije Bosne, počekom 20. veka, kada se u visokom i ravnom selu Sokocu otvara žandarmerijska kasarna.


https://www.4shared.com/office/GhrxLguOei/Zed_-_Ivo_Andric.html